Mindset กระบวนการความคิด หรือถ้าจะแปลให้ตรงตัวหน่อยก็คือ ความเชื่อที่ส่งผลต่อพฤติกรรม ยกตัวอย่างให้เข้าใจง่ายขึ้นอีกนิด เช่น คุณได้รับมอบหมายงานหนึ่งชิ้น แต่คุณมีพฤติกรรมต่อต้าน ไม่อยากทำ เพราะคุณเชื่อว่าคุณไม่สามารถทำงานนี้ได้ อาจด้วยความคิดที่ว่าไม่เคยทำเลยไม่อยากจะเหนื่อยไปกับมัน ซึ่งถ้ากลับกันคุณเปลี่ยนความคิดเป็น เออ! งานนี้ท้าทายดีนะ ขอลุยกับมันสักตั้ง ผลลัพธ์ที่ออกมาก็จะแตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง เหตุมาจากระบบ Mindset ของเรานั้นเอง
จากตัวอย่างด้านบนจึงสามารถแบ่งกลุ่มคนออกได้สองประเภท ได้แก่ Fixed Mindset และ Growth Mindset
Fixed Mindset
พูดถึง Fixed Mindset กันก่อน คนประเภทนี้มักเชื่อว่าคุณสมบัติที่ตนมีนั้นเป็นลักษณะเฉพาะบุคคลที่ไม่สามารถเปลี่ยนแปลงได้ เชื่อแบบใดก็แบบนั้น คิดว่าตัวเองไม่ฉลาดก็จะไม่ขวนขวาย ถ้าคิดว่าตัวเองฉลาดก็จะเสียเซลฟ์อย่างรุนแรงถ้าต้องเจอกับสถานการณ์ที่ทำให้พบว่าตนเองไม่ฉลาดกว่าที่คิด คนประเภทนี้มักจะเน้นที่การบันทึกและสังเกตคุณลักษณะตนเองมากกว่าจะเปลี่ยนตัวเอง และไม่ชอบความท้าทายหรือความไม่แน่นอนใดๆ
Growth Mindset
Growth Mindset คือลักษณะความเชื่อ ความคิด ที่ตรงข้ามกับ Fixed Mindset โดยสิ้นเชิง เช่น หากคนที่เป็น Growth Mindset ถูกตำหนิเรื่องงานที่ทำ เขาจะรีบหาทางแก้ไขงาน และพัฒนามันให้ดีขึ้น เรียกว่าทำจนกว่าจะได้รับคำชมเลยก็ว่าได้ ซึ่งถ้าในสังคมที่เราอยู่คนส่วนใหญ่มีความคิดแบบ Growth Mindset เราก็จะพากันพัฒนาองค์กรให้ดียิ่งขึ้นนั่นเอง
แล้วเราจะเปลี่ยน Mindset ของตัวเองอย่างไร?
อย่างที่บอกว่า Mindset มีผลต่อพฤติกรรมของเรามาก และการเปลี่ยน Mindset ก็ไม่ใช่เรื่องที่ยากเกินไป เพราะตัวเราเองก็ได้ลองปรับเปลี่ยนตัวเองมาแล้วเหมือนกัน เริ่มแรกคุณควรสำรวจตัวเองก่อนว่าตัวเองนั้นมี Mindset แบบไหน ถ้าหากคุณเป็น Fixed Mindset สิ่งที่ควรเริ่มทำก็คือ ตั้งเป้าหมายให้กับตัวเองก่อนว่า เรื่องอะไรที่ต้องการเปลี่ยน เช่น ชอบอู้เวลางาน ลองหาแรงบันดาลใจให้ตัวเองสิว่า งานที่ทำนั้นมันมีจุดไหนที่สนุก แล้วคุณจะได้ไม่ต้องหาเรื่องอู้บ่อยๆ อีก หรือลองหา Role Model ที่ส่งผลต่อความคิดของคุณ ทำไมนะ คนๆ นี้ถึงได้ประสบความสำเร็จ เนี่ยแหละคือตัวอย่างที่คุณจะรู้สึกอยากเปลี่ยนตัวเองมากที่สุด ค่อยๆ ปรับไปทีละน้อย ไหนๆ ก็ปีใหม่แล้ว สัญญาอะไรที่ให้ไว้กับตัวเองอาจเป็นจริงได้ถ้าคุณเริ่มเปลี่ยน Mindset ตั้งแต่วันนี้
นอกจากเรื่องงานแล้ว เรื่อง Mindset ยังเป็นประเด็นสำคัญสำหรับพ่อแม่ในการสอนลูก ควรฝึกให้ลูกๆ มี Growth Mindset ตั้งแต่เด็กๆ เพื่อที่จะสามารถพัฒนาตัวเองต่อไปได้ในอนาคต
